Vatansızlık
Keywords:
Vatandaşlık, egemenlik hakkı, sığınma ve iltica, vatandşlık hakkı, yabacılar hukuku, vatansızlığın azaltılması, uluslararası sözleşmelerAbstract
Yaşanan zorlayıcı durumlar sonucunda insanlar uyruğu olduğu ülkelerin topraklarını gönüllü veya zorunlu terk ederek başka bir ülkenin egemenliğinde olan bölgelere yerleşmektedirler. Göç edenlerin bir kısmının menşe ülkeleri ile olan hukuki ve manevi bağlarını devam ettirmekle o ülkenin himayesinden faydalanırken diğer bir kısmının ise menşe ülkesinin himayesinden mahrum kaldığı, mahrum bırakıldığı veya uyruğu olduğu ülkenin himayesini istemediğinden korumasız, belirsiz ve kırılgan bir durumla karşılaştıkları görülmektedir. İkinci durumda olan bu kişilerin hem menşe ülkeleri ile olan ilişkilerinin belirsizliği hem de göç ettikleri ülkenin ulusal ve hukuksal yapısının özellikleri bu göçmenleri vatansızlığa ve haklardan mahrum kalmalarına sevk etmektedir. Menşe ve hedef ülkelerin egemenlik hakkı, yurttaşlık anlayışı ve yargı yetkilerinin sınırında oluşan boşluğun çoğu zaman göçmenlerin vatansız kalmasına ve sayılarının her geçen gün artması ile sonuçlanmaktadır. Vatansızlıktan kaynaklanan sorunların ise yerel düzeyi aşarak uluslararası arenada düzensizlik ve belirsizliklere yol açtığı görülmektedir. Bu tür sorunların giderilmesi, durumdan etkilenen ve vatansız kalan kişilerin özellikle çocuklar ve kadınlar gibi kırılgan göçmen gruplarının vatandaşlık hakkından faydalanmaları ve en az bir ülkenin vatandaşlığına sahip olmalarının kolaylaştırılması ancak yerel düzenlemeler ile mümkün olmadığı, çeşitli bölgesel ve uluslararası sözleşmelerin devreye girmesi ile mümkün olacağı bir gerçektir.